BBC objavio uznemirujuću reportažu o Bosni i Hercegovini. Tvrdi da je moderni džihad nastao upravo ondje
Iz BiH se u Siriju i Irak otišlo boriti 300 ljudi, a sve je počelo 1990-ih
U središnjoj Bosni i Hercegovini 1990-ih dogodilo se nešto što do danas ljude inspirira i pomaže objasniti zašto trenutno, u odnosu na broj stanovnika, ta zemlja ima više muškaraca u Siriji i Iraku nego većina ostalih zemalja u Europi, započinje BBC-jev urednik priču o modernog džihadskom pokretu u BiH.
Formiranje “mudžahedinskih bataljuna” 1992. godine, koji su se sastojali uglavnom od arapskih volontera u središnjoj Bosni, bilo je početak. Danas je dinamika džihada obrnuta i sad Bošnjaci putuju u arapske zemlje, objašnjava BBC. “Postoji rat između Zapada i islama”, kaže Aimen Dean, koji se kao mladi volonter iz Saudijske Arabije borio u središnjoj Bosni 1994. godine. “Bosna je modernom džihadskom pokretu dala taj narativ. To je kolijevka.”
Zapad i salafiti zaratili su u Bosni
Uglavnom se smatra da je moderno tumačenje pojma džihad ili “sveti rat” nastalo u borbi protiv ruske okupacije Afganistana, ali Aimen Dean tvrdi da su Zapad i salafiti (pristaše strogog oblika islama) bili na istoj strani u Afganistanu te da su neprijatelji postali tek u Bosni.
Na početku, 1992. godine, bilo je tek nekoliko desetaka militanata koji su došli braniti ljude istog vjerskog opredjeljenja, kad su ih srpske paravojne snage odvele iz njihovih domova na zapadu i istoku zemlje. Tek na početku 1993. godine, kad je počeo rat i protiv Hrvata i protiv Srba, mudžahedinski pokret počeo je okupljati stotine ljudi i aktivnije progoniti nevjernike.
Regrutiranje lokalnog stanovništva
Nakon što su hrvatske paravojne snage ubile oko 120 Bošnjaka u Ahmićima u travnju 1993. godine, mudžahedini su bili uključeni u brojne akcije odmazde. U samostan u mjestu Guča Gora dva mjeseca kasnije doveli su 200 Hrvata, ušli u kapelu i uništili je. Britanski vojnici borili su se u ljeto 1993. godine protiv mudžahedina, što se može vidjeti kao početak borbe britanske vojske protiv džihadista, za koje kažu da su bili “puno agresivniji” od lokalnog stanovništva. Mudžahedinski bataljun bio je optuživan za otmice lokalnog kršćanskog stanovništva.
Ipak, stranci nikad nisu činili više od 1 posto snaga koje su bile na raspolaganju vladi U Sarajevu, iako su hrvatski i srpski mediji pričali o fanaticima iz inozemstva koji su posvuda, tvrdi BBC. Mudžahedini su regrutirali i lokalno stanovništvo, tako da je mudžahedinski bataljun naposljetku imao oko 1500 vojnika.
Danas Bošnjaci odlaze na Bliski istok
Kad je rat završio, svi su strani vojnici morali otići i 1996. godine uredno su poslani van BiH. Stotine mudžahedina otišlo je iz Bosne u Čečeniju, Pakistan ili Afganistan. Među njima su bila i dva kasnija napadača u koordiniranim napadima 11. rujna 2011. i brojni drugi kadrovi Al-Qaede.
Danas vlada u Sarajevu poduzima akcije ne bi li zabranila regrutiranje za ratove u inozemstvu u ime bilo koje religije ili razloga (u rat na Bliski istok otišlo je 300 Bošnjaka) i provela je brojne racije da bi omela ekstremističke mreže i uhitila one koji su se vratili iz rata na Bliskom istoku. Međutim, kritičari kažu da je godinama žmirila na arapske mudžahedine koji su ostali u Bosni i nastavili agitirati te da je upravo vlast dopustila da se nekoliko zajednica bošnjačkih salafita pojavljuje zadnjih nekoliko godina.